"Δεν ψηφίζω"

Καθώς οι εκλογές μάς αποσχολούν εν γένει εξ αποστάσεως, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είμαστε ουδέτεροι, εμείς που συμμετέχουμε στη συλλογικότητα της κατάληψης του Βοτανικού Κήπου προτείνουμε ως προεκλογικό ανάγνωσμα το παρακάτω απόσπασμα από ένα κείμενο του Βέλγου συγγραφέα και καταστασιακού Ραούλ Βάνεγκεμ προς την κόρη του.

ΔΕΝ ΨΗΦΙΖΩ

Πέρσι, η μικρότερη κόρη μου, γυρίζοντας από το σχολείο, μου είπε: “Νιώθω μεγάλη αμηχανία. Μου εξήγησαν ότι όλοι έχουν καθήκον να ψηφίζουν. Εν τω μεταξύ, εσύ δεν ψηφίζεις. Εξήγησέ μου γιατί!”

Είχα, τότε, καλά επιχειρήματα. Σήμερα είναι ακόμα καλύτερα.

Κάποτε οι πολιτικές ιδέες είχαν σημασία στα μάτια των πολιτών και καθόριζαν την εκλογική τους επιλογή. Υπήρχε τότε ένα πολύ ξεκάθαρο όριο ανάμεσα στην Αριστερά και τη Δεξιά, ανάμεσα στους προοδευτικούς και τους συντηρητικούς. Ήδη όμως από τότε φαινόταν καθαρά ότι οι κοινωνικές κατακτήσεις είχαν κερδηθεί πρώτα απ’ όλα στους δρόμους, με τις εξεγέρσεις, τις απεργίες ή τις μεγάλες λαϊκές διαδηλώσεις.

[...] Χωρίς την αποφασιστικότητα των διεκδικητικών κινημάτων δεν θα υπήρχαν ούτε μείωση του χρόνου εργασίας, ούτε πληρωμένες διακοπές, ούτε δικαιώματα περίθαλψης, ούτε επίδομα ανεργίας, ούτε προνόμια, που οι πολυεθνικές μαφίες κατεδαφίζουν σήμερα, με τη βοήθεια των κυβερνήσεων της Δεξιάς και της Αριστεράς.

Πολύ σύντομα είδαμε το εργατικό κίνημα να γίνεται γραφειοκρατικό. Φάνηκε ότι τα κόμματα και τα συνδικάτα ασχολούνταν περισσότερο με την αύξηση της εξουσίας τους παρά με την προστασία ενός προλεταριάτου που μέχρι τη δεκαετία του 1960 υπερασπιζόταν μια χαρά τον εαυτό του. Το κόκκινο έγινε ροζ και το ρόδο φυλλορρόησε.

Καθώς ο σοσιαλδημοκρατικός ρεφορμισμός γινόταν καπνός, η απάτη του λεγόμενου «κομμουνιστικού» κινήματος κατέρρεε, με τη διάλυση της σταλινικής αυτοκρατορίας, αφήνοντας ελεύθερο το πεδίο σε μια πραγματική αποικιοποίηση των μαζών.

Η ανάδυση και η κυριαρχία μιας οικονομίας της κατανάλωσης ήρθαν όντως στην κατάλληλη στιγμή, να αντισταθμίσουν τα δυσάρεστα αποτελέσματα της αποαποικιοποίησης, που οι λαοί του Τρίτου Κόσμου είχαν αποσπάσει διά της βίας. Ο μύθος της κοινωνίας της ευδαιμονίας, που προπαγανδίζει ο καταναλωτισμός και καταγγέλθηκε απ’ το Μάη του ’68, αποσυντίθεται σήμερα και συνοδεύει στη χρεοκοπία του τον χρηματιστηριακό καπιταλισμό. Η κερδοσκοπική φούσκα του χρηματιστηριακού καπιταλισμού σκάει και αποκαλύπτει γύρω μας το κενό το οποίο δημιούργησε το τρελό χρήμα, που χρησιμοποιείται για την αναπαραγωγή του σε κλειστό κύκλωμα (γεμίζοντας βέβαια στο διάβα του τις τσέπες των μαφιόζων μπίζνεσμαν και των πολιτικών,

που μόλις ξαναεκλεγούν θα συστήσουν λιτότητα).

[…] Μέσα στην πελατειακή πολιτική που μας μαστίζει σήμερα, οι ιδέες δεν έχουν περισσότερη αξία από ένα διαφημιστικό φυλλάδιο. Για τον υποψήφιο μετράει μόνο η αύξηση της εκλογικής του πελατείας, έτσι ώστε να πάνε οι δουλειές του καλύτερα για τα μικροσυμφέροντά του.

Tι θα πει πραγματική δημοκρατία;

Μια συνέλευση πολιτών διαλέγει αντιπροσώπους για να υπερασπιστούν τις διεκδικήσεις της, τους δίνει εντολή να την εκπροσωπούν και τους ζητά να λογοδοτήσουν για την επιτυχία ή την αποτυχία της αποστολής τους. Όμως, σε τι θα με εκπροσωπούσαν αυτοί που κλέβουν τον δημόσιο πλούτο, χρησιμοποιούν τους δασμούς και τους φόρους των μισθωτών και των μικροεπαγγελματιών για να ξελασπώσουν τις καταχρήσεις των μπάνγκστερ, διαχειρίζονται τα νοσοκομεία σαν κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους τους ασθενείς, προωθούν τα σχολεία-στρατόπεδα και κατασκευάζουν φυλακές και κλειστά κέντρα, αντί να πολλαπλασιάζουν τα μικρά σχολεία, υποστηρίζουν τις μαφίες των αγροτικών προϊόντων που εκτρέπουν τη διατροφή από τη φύση, καταστρέφουν τους τομείς προτεραιότητας (μεταλλουργία, υφαντουργία, κατοικία, ταχυδρομεία, μεταφορές, υαλουργία, εργοστάσια αγαθών χρήσιμων στην κοινωνία);

Από την άκρα Αριστερά ως την άκρα Δεξιά, αυτά που προέχουν είναι η αναζήτηση πελατείας, η εξουσία, το ψέμα, η απάτη και τα φούμαρα. Είναι η περιφρόνηση του φουκαρά, που ρίχνει στα χαμένα την εμπιστοσύνη του στην κάλπη, χωρίς να σκέφτεται τη χολέρα της απογοήτευσης, η οποία τον οδηγεί εξαγριωμένο στην τυφλή λύσσα, προετοιμάζοντάς τον για τη βαρβαρότητα της λογικής: «ο καθένας για πάρτη του» και «όλοι εναντίον όλων».

Μα, θα πείτε, δεν είναι όλοι οι πολιτικοί διεφθαρμένοι, δεν ξοδεύουν όλοι το χρήμα των φορολογουμένων σε επαγγελματικά ταξίδια, σε έξοδα παραστάσεως, σε διάφορες καταχρήσεις. Μερικοί είναι έντιμοι και αφελείς. Σίγουρα, αλλά αυτοί δεν μένουν καιρό στην αρένα.

Εν τω μεταξύ χρησιμοποιούνται ως προπέτασμα από τους διψασμένους για εξουσία, τους άρρωστους για κυριαρχία, τους διαχειριστές της εκλογικής φάρσας, τους προαγωγούς ενός ίματζ που κοτσάρουν παντού, χωρίς να φοβούνται τη γελοιοποίηση.

[...] Αν και η κοινοβουλευτική δημοκρατία σαπίζει όρθια, δεν προτείνω ούτε να την εξαφανίσουμε, ούτε να την ανεχθούμε σαν το μικρότερο κακό. Δεν θέλω ούτε το «Βούλωσέ το!» ούτε το «Μη σταματάς να μιλάς!». Θέλω να ξαναβρεί η πολιτική το αρχικό της νόημα, δηλαδή να ξαναγίνει η τέχνη της διακυβέρνησης της πολιτείας. Θέλω άμεση δημοκρατία, που να πηγάζει όχι από δαρμένους, προδομένους πολίτες, οι οποίοι θα λένε «καλά είμαι εδώ», αλλά από άνδρες και γυναίκες που θα νοιάζονται να προάγουν παντού την αλληλεγγύη και την πρόοδο.

Όταν τοπικές κοινότητες δρώντας συνολικά –στο πρότυπο των διεθνών ομοσπονδιών – αποφασίσουν την αυτοδιαχείρισή τους και εξετάσουν:

• Πώς θα προωθηθεί η δημιουργία μορφών δωρεάν ενέργειας προς χρήση όλων;
• Πώς θα ιδρυθεί ένας επενδυτικός συνεταιρισμός που θα χρηματοδοτήσει την οικοδόμησή της;
• Πώς θα τεθεί σε λειτουργία η συλλογική διαχείριση ενός επενδυτικού ταμείου συγκροτημένου με τέτοια χρηματοδοτική συμμετοχή ώστε να καθιστά δυνατή την άρνηση των μικρών και μεσαίων εισοδημάτων να καταβάλουν τους δασμούς και τους φόρους που επιβάλλει το κράτος-μπάνγκστερ;
• Πώς θα γενικευθεί η κατάληψη των εργοστασίων και η διαχείρισή τους από τους εργαζομένους σε αυτά;
• Πώς θα οργανωθεί μια τοπική παραγωγή που θα προορίζεται για κατανάλωση από τις τοπικές και τις ομόσπονδες κοινότητες, ώστε να γλιτώσουμε από τις κομπίνες της αγοράς και να εξασφαλίσουμε σιγά σιγά τη δωρεάν διάθεση των αγαθών επιβίωσης, που καταργεί το χρήμα;
• (Μην πείτε πως είναι ουτοπία! Αυτό ακριβώς έκαναν το 1936 οι ελευθεριακές κοινότητες της Καταλονίας και της Αραγoνίας, πριν να τις συντρίψουν οι κομμουνιστές.)
• Πώς θα διαδοθεί η ιδέα και η πρακτική αυτού του δωρεάν, που είναι το μόνο απόλυτο όπλο απέναντι στο εμπορευματικό σύστημα;
• Πώς θα ευνοηθεί η εξάπλωση των λεγόμενων βιολογικών αγροκτημάτων και η διείσδυσή τους στις πόλεις;
• Πώς θα πολλαπλασιαστούν μικρές σχολικές μονάδες γειτονιάς, απ’ όπου θα εξοριστούν οι έννοιες του συναγωνισμού, του ανταγωνισμού και της αλληλοσφαγής;
• [...] Μόνο προαπαιτούμενο είναι η επιθυμία για μάθηση. Δεν υπάρχουν διπλώματα, αλλά ζητείται από αυτούς «που κατέχουν τη γνώση» να τη μεταδίδουν παντού και δωρεάν.
• Πώς θα προικιστούν οι τοπικές κοινότητες με υγειονομικούς σταθμούς, όπου θα μπορεί να εξασφαλίζεται η βασική περίθαλψη με τη βοήθεια αγροτικών και συνοικιακών γιατρών;
• Πώς θα οργανωθεί ένα δίκτυο δωρεάν μεταφορών, που να μη μολύνει;
• Πώς θα τεθεί σε λειτουργία μια ενεργή αλληλεγγύη με στόχο τα παιδιά, τους γέροντες, τους αρρώστους και τους αναπήρους, τα άτομα με νοητικές δυσκολίες;
• Πώς θα φτιαχτούν εργαστήρια καλλιτεχνικής δημιουργίας ανοιχτά σε όλους;
• Πώς θα μετατραπούν τα σουπερμάρκετ σε αποθήκες, όπου τα προϊόντα, τερπνά και ωφέλιμα, θα ανταλλάσσονται με πράγματα ή υπηρεσίες, έτσι ώστε να εξαφανιστούν το χρήμα και η εξουσία;

Τότε θα ψηφίσω. Με πάθος!!!  

Raoul Vaneigem